Over het onderzoek
Geschiedenis is overal om ons heen: in onze historische omgeving, in de verhalen van (groot)ouders, in musea, films en verhalen. Ook kennen we geschiedenis allemaal als schoolvak op de basisschool: de teksten in lesmethodes, het tijdvakkenkader, de canonvensters en de ondersteunende materialen van websites, schooltv en andere documentaires. In deze vormen ontmoeten we de geschiedenis en vormen we ons een beeld van hoe een bepaalde tijd, een bepaalde gebeurtenis of een bepaalde persoon geweest is.
Geschiedenis basisschool
Historisch redeneren is het lezen, analyseren en schrijven dat nodig is om tot deze geschiedenis te komen. Het gaat niet alleen over wat we van het verleden weten, maar ook over hoe we het te weten zijn gekomen. We kunnen immers niet terug in de tijd om te kijken wat er precies gebeurde. Door historisch te redeneren met historische bronnen kunnen we wel dichter bij het verleden komen en leren begrijpen wat er gebeurde, hoe verschillende mensen dingen hebben meegemaakt en om gebeurtenissen in die tijd en context te begrijpen. Deze vaardigheden zijn ook belangrijk om het heden te begrijpen.
Door historisch te redeneren met historische bronnen kunnen we dichter bij het verleden komen en leren begrijpen wat er gebeurde, hoe verschillende mensen dingen hebben meegemaakt en om gebeurtenissen in die tijd en context te begrijpen.
In 2020 ben ik begonnen met promotieonderzoek naar historisch redeneren in onderzoekende geschiedenislessen in het basisonderwijs. Voor het basisonderwijs is dit een nieuwe manier van geschiedenis geven, waarbij leerlingen in onderzoekend leren-lessen werken met primaire bronnen en leren om de geschiedenis écht te begrijpen. Leerlingen leren informatie kritisch benaderen en analyseren, goede vragen stellen, redeneren en argumenteren aan de hand van de beschikbare informatie en er een gebeurtenis mee reconstrueren.
Mijn onderzoek richt zicht op de ontwikkeling van historische redeneervaardigheden bij leerkrachten en het ontwikkelen van lessen waarbij leerlingen deze vaardigheden leren.
leerlingen Historische redeneervaardigheden aanleren
Voordat leerlingen deze vaardigheden kunnen leren, moeten leerkrachten deze eerst zelf beheersen en zich vaardig voelen in het maken van historische redereneeroefeningen bij het tijdvak of het thema dat zij behandelen. Mijn onderzoek richt zich op de ontwikkeling van historische redeneervaardigheden bij leerkrachten en het ontwikkelen van lessen waarbij leerlingen deze vaardigheden leren.